Menu poziome
Menu lewe
Komunikaty
"Rola rolnika, by upadku unikał"
10 marca 2025
Inspektorzy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego często poruszają kwestie dotyczące upadków z wysokości,na powierzchniach pól i podwórzy. Temat wydaje się prozaiczny, ale czy na pewno? W ubiegłym, 2024 r., zgłoszono 9930 wypadków przy pracy rolniczej, z czego aż 4087 osób zostało poszkodowanych właśnie w skutek upadku.
Cenna dyrektywa
Tu trzeba zaznaczyć, że postęp technologiczny zapewnił rolnikom wzrost bezpieczeństwa pracy z maszynami rolniczymi. Dyrektywa maszynowa wręcz narzuciła na producentów tych urządzeń obowiązek spełniania wielu restrykcyjnych norm. Uwzględniono najnowszą wiedzę dotyczącą bezpieczeństwa pracy i użytkowania maszyn i ciągników, pozyskanądzięki przeprowadzeniu analiz niebezpiecznych zdarzeń.W efekcie do maszyn dołączane są szczegółowe instrukcje obsługi. Instrukcje takie sporządzane są też z myślą o użytkownikach środków ochrony roślin.
Spiesz się powoli
Wróćmy jednak do kwestii związanych z upadkami. „Instrukcja schodzenia po schodach”, „Instrukcja schodzenia z maszyn i przyczep rolniczych”, „Instrukcja poruszania się po podwórzach i ciągach komunikacyjnych” – tego typu instrukcje wydają się zabawne, gdyż każdy wie, jak schodzi się z drabiny. A jednak tego typu komunikaty mają sens, ponieważ zwracają uwagę na problem. Przemęczenie, stres, złe samopoczucie, rutyna czy pośpiech sprawiają, że upadki w rolnictwie wciąż zajmują niechlubne pierwsze miejsce w zestawieniach wypadków przy pracy rolniczej. Tymczasem są wciąż osoby, które kwestie te bagatelizują, uważając, że upadki nie niosą za sobą takich zagrożeń dla życia i zdrowia, jak na przykład pochwycenia przez maszyny rolnicze. O tym, że jest inaczej, przekonują się choćby osoby, które nie mogą podczas żniw czy prac okopowych przystąpić do pracy z powodu złamanej nogi, uszkodzonego więzadła lub ręki w gipsie. Każdy przestój w pracy rolnika, zwłaszcza we wspomnianych wyżej newralgicznych okresach, wiąże się ze stratami ekonomicznymi w gospodarstwie.
Obrazek pierwszy: żniwa
Lipiec, żniwa w pełni. Po skończonym dniu pracy rolnik wraca do domu, parkuje Zetor Proximę w jego stałym miejscu garażowania i zeskakuje z ciągnika. Niestety, czyni to tak niefortunnie, że złamana zostaje kość strzałkowa. Obuwie robocze tym razem nie pomogło, stopa wygięła się pod zbyt dużym kątem. Ból, orteza, rehabilitacja, długi okres rekonwalescencji. Koniec żniw. Nie chcemy Was zanudzać, więc przypomnimy tylko „trzy złote zasady”: schodząc z ciągnika należy pamiętać o tym, by zawsze schodzić przodem do maszyny, trzymając się uchwytów i z ciągnika nie zeskakiwać.
Obrazek drugi: opryski
Wiosna, okolice północy. Rolnik wrócił właśnie z oprysku. Na podwórzu gospodarstwa rolnego ciemno, wszyscy śpią. Może gdyby podwórze było lepiej oświetlone, miałby szansę zauważyć lewarek, który zapomniał odłożyć na miejsce, gdy się spieszył. Rezultat podobny, jak w poprzedniej sytuacji: złamanie kości śródręcza. Nie ma wyjścia, trzeba znaleźć kogoś, kto pomoże dokończyć pracę, zanim kość się zrośnie. Nie zawsze wszystko da się przewidzieć i nie o wszystkim można pamiętać, to zupełnie naturalne. Ale to nie znaczy, że niepożądanym sytuacjom nie można przeciwdziałać, zachowując ostrożność. Najczęstszymi przyczynami potknięć w gospodarstwach rolnych są: progi w wejściach i przejściach oraz brak ich oznaczenia;instalacje naziemne biegnące w poprzek przejścia; zły stan nawierzchni podwórzy, nierówności i uszkodzenia;nieuporządkowane ciągi komunikacyjne, niejednokrotnie zastawione porzuconymi przedmiotami, narzędziami i leżącymi przewodami elektrycznymi;ubytki, nierówności podłóg i posadzek w budynkach;brak odpowiedniego oświetlenia podwórza i stanowisk pracy oraz wnętrz budynków.
Obrazek trzeci: ślisko!
Zima, za oknem mróz, ale nadeszła pora karmienia zwierząt. Rolnik, zmierzając w kierunku budynku inwentarskiego,poślizgnął się na oblodzonej nawierzchni i złamał kość ogonową. Oby do wiosny przestało boleć! W okresie zimowym dochodzi do największej liczby poślizgnięć, dlatego trzeba pamiętać o odśnieżaniu, posypywaniu piaskiem lub solą przemysłową ciągów komunikacyjnych.
Dobra organizacja pracy – połowa sukcesu
Dobra organizacja pracy zapobiega nagromadzeniu obowiązków, ogranicza ryzyko nadmiernego wysiłku i pośpiechu powodującego mniejsze skupienie na wykonywanej czynności, które może przyczynić się do wypadku. Warto ograniczyć również używanie telefonu komórkowego podczas pracy – rozmowy czy portale społecznościowe mogą poczekać! Używanie telefonu skutkuje obniżeniem koncentracji. W przypadku transportu ręcznego, przy użyciu taczek czy wózków przyczyną wypadku może być ograniczona widoczność drogi spowodowana nieodpowiednim chwyceniem lub umieszczeniem ładunku. Również przenoszenie ciężarów zwiększa ryzyko upadku i sprawia, że jego skutki mogą być znacznie poważniejsze, ponieważ istnieje możliwość uderzenia przenoszonym przedmiotem.
Po trzykroć obuwie
I rzecz najważniejsza – obuwie, obuwie i jeszcze raz obuwie. Odpowiednio dobrane – przystosowane do wykonywanych czynności – zapewnia komfort podczas długiego i męczącego dnia pracy oraz ogranicza ryzyko upadku podczas przemieszczania się. Dodatkowym zabezpieczeniem jest usztywnienie stawu skokowego.
Jest konkurs, są nagrody
Wiemy, że Wasze doświadczenie jest nieocenione i potraficie sami doskonale zauważać różne zagrożenia. Pracownicy KRUS przypominają tylko o najważniejszych kwestiach bezpieczeństwa, które mogą Wam w natłoku pracy zwyczajnie umknąć. Widzimy, jak zmieniają się Wasze gospodarstwa, ile innowacyjnych rozwiązań wprowadzacie. Bardzo nas to cieszy. Zachęcamy do wzięcia udziału w XXII Ogólnokrajowym Konkursie Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, którego kolejna edycja właśnie się rozpoczęła. Pochwalcie się swoimi gospodarstwami, w które włożyliście tak dużo pracy! Na zwycięzców czekają nagrody.
Monika Danielska,
inspektor,
Placówka Terenowa KRUS w Środzie Śląskiej
Cenna dyrektywa
Tu trzeba zaznaczyć, że postęp technologiczny zapewnił rolnikom wzrost bezpieczeństwa pracy z maszynami rolniczymi. Dyrektywa maszynowa wręcz narzuciła na producentów tych urządzeń obowiązek spełniania wielu restrykcyjnych norm. Uwzględniono najnowszą wiedzę dotyczącą bezpieczeństwa pracy i użytkowania maszyn i ciągników, pozyskanądzięki przeprowadzeniu analiz niebezpiecznych zdarzeń.W efekcie do maszyn dołączane są szczegółowe instrukcje obsługi. Instrukcje takie sporządzane są też z myślą o użytkownikach środków ochrony roślin.
Spiesz się powoli
Wróćmy jednak do kwestii związanych z upadkami. „Instrukcja schodzenia po schodach”, „Instrukcja schodzenia z maszyn i przyczep rolniczych”, „Instrukcja poruszania się po podwórzach i ciągach komunikacyjnych” – tego typu instrukcje wydają się zabawne, gdyż każdy wie, jak schodzi się z drabiny. A jednak tego typu komunikaty mają sens, ponieważ zwracają uwagę na problem. Przemęczenie, stres, złe samopoczucie, rutyna czy pośpiech sprawiają, że upadki w rolnictwie wciąż zajmują niechlubne pierwsze miejsce w zestawieniach wypadków przy pracy rolniczej. Tymczasem są wciąż osoby, które kwestie te bagatelizują, uważając, że upadki nie niosą za sobą takich zagrożeń dla życia i zdrowia, jak na przykład pochwycenia przez maszyny rolnicze. O tym, że jest inaczej, przekonują się choćby osoby, które nie mogą podczas żniw czy prac okopowych przystąpić do pracy z powodu złamanej nogi, uszkodzonego więzadła lub ręki w gipsie. Każdy przestój w pracy rolnika, zwłaszcza we wspomnianych wyżej newralgicznych okresach, wiąże się ze stratami ekonomicznymi w gospodarstwie.
Obrazek pierwszy: żniwa
Lipiec, żniwa w pełni. Po skończonym dniu pracy rolnik wraca do domu, parkuje Zetor Proximę w jego stałym miejscu garażowania i zeskakuje z ciągnika. Niestety, czyni to tak niefortunnie, że złamana zostaje kość strzałkowa. Obuwie robocze tym razem nie pomogło, stopa wygięła się pod zbyt dużym kątem. Ból, orteza, rehabilitacja, długi okres rekonwalescencji. Koniec żniw. Nie chcemy Was zanudzać, więc przypomnimy tylko „trzy złote zasady”: schodząc z ciągnika należy pamiętać o tym, by zawsze schodzić przodem do maszyny, trzymając się uchwytów i z ciągnika nie zeskakiwać.
Obrazek drugi: opryski
Wiosna, okolice północy. Rolnik wrócił właśnie z oprysku. Na podwórzu gospodarstwa rolnego ciemno, wszyscy śpią. Może gdyby podwórze było lepiej oświetlone, miałby szansę zauważyć lewarek, który zapomniał odłożyć na miejsce, gdy się spieszył. Rezultat podobny, jak w poprzedniej sytuacji: złamanie kości śródręcza. Nie ma wyjścia, trzeba znaleźć kogoś, kto pomoże dokończyć pracę, zanim kość się zrośnie. Nie zawsze wszystko da się przewidzieć i nie o wszystkim można pamiętać, to zupełnie naturalne. Ale to nie znaczy, że niepożądanym sytuacjom nie można przeciwdziałać, zachowując ostrożność. Najczęstszymi przyczynami potknięć w gospodarstwach rolnych są: progi w wejściach i przejściach oraz brak ich oznaczenia;instalacje naziemne biegnące w poprzek przejścia; zły stan nawierzchni podwórzy, nierówności i uszkodzenia;nieuporządkowane ciągi komunikacyjne, niejednokrotnie zastawione porzuconymi przedmiotami, narzędziami i leżącymi przewodami elektrycznymi;ubytki, nierówności podłóg i posadzek w budynkach;brak odpowiedniego oświetlenia podwórza i stanowisk pracy oraz wnętrz budynków.
Obrazek trzeci: ślisko!
Zima, za oknem mróz, ale nadeszła pora karmienia zwierząt. Rolnik, zmierzając w kierunku budynku inwentarskiego,poślizgnął się na oblodzonej nawierzchni i złamał kość ogonową. Oby do wiosny przestało boleć! W okresie zimowym dochodzi do największej liczby poślizgnięć, dlatego trzeba pamiętać o odśnieżaniu, posypywaniu piaskiem lub solą przemysłową ciągów komunikacyjnych.
Dobra organizacja pracy – połowa sukcesu
Dobra organizacja pracy zapobiega nagromadzeniu obowiązków, ogranicza ryzyko nadmiernego wysiłku i pośpiechu powodującego mniejsze skupienie na wykonywanej czynności, które może przyczynić się do wypadku. Warto ograniczyć również używanie telefonu komórkowego podczas pracy – rozmowy czy portale społecznościowe mogą poczekać! Używanie telefonu skutkuje obniżeniem koncentracji. W przypadku transportu ręcznego, przy użyciu taczek czy wózków przyczyną wypadku może być ograniczona widoczność drogi spowodowana nieodpowiednim chwyceniem lub umieszczeniem ładunku. Również przenoszenie ciężarów zwiększa ryzyko upadku i sprawia, że jego skutki mogą być znacznie poważniejsze, ponieważ istnieje możliwość uderzenia przenoszonym przedmiotem.
Po trzykroć obuwie
I rzecz najważniejsza – obuwie, obuwie i jeszcze raz obuwie. Odpowiednio dobrane – przystosowane do wykonywanych czynności – zapewnia komfort podczas długiego i męczącego dnia pracy oraz ogranicza ryzyko upadku podczas przemieszczania się. Dodatkowym zabezpieczeniem jest usztywnienie stawu skokowego.
Jest konkurs, są nagrody
Wiemy, że Wasze doświadczenie jest nieocenione i potraficie sami doskonale zauważać różne zagrożenia. Pracownicy KRUS przypominają tylko o najważniejszych kwestiach bezpieczeństwa, które mogą Wam w natłoku pracy zwyczajnie umknąć. Widzimy, jak zmieniają się Wasze gospodarstwa, ile innowacyjnych rozwiązań wprowadzacie. Bardzo nas to cieszy. Zachęcamy do wzięcia udziału w XXII Ogólnokrajowym Konkursie Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, którego kolejna edycja właśnie się rozpoczęła. Pochwalcie się swoimi gospodarstwami, w które włożyliście tak dużo pracy! Na zwycięzców czekają nagrody.
Monika Danielska,
inspektor,
Placówka Terenowa KRUS w Środzie Śląskiej

Liczba odwiedzin: 37