Sołectwa - Gał - Urząd Miejski w Miękini

Historyczne nazwy miejscowości:

• 1245 - Klein Gohlau
• 1250 - Gola
• 1257 - Gohlau
• 1318 - Golou
• 1754 - Gross Gohlau

Kalendarium:

• 1245 - pierwsza wzmianka o wsi "Golouo Morus", wymienianej ja­ko dobro biskupie.
• 1250 - najstarsza wzmianka o wsi Gałów. Jest to dokument z kan­celarii papieskiej Innocentego IV, w którym nadaje się wieś klasztorowi na Piasku we Wracławiu oraz nakłada się na nią dziesięcinę.
• 1257 - książę Henryk III przekazuje wiejski młyn na rzecz kla­sztoru wrocławskich klarysek.
• 1318 - książę Henryk VI przekazuje dobra w Gałowie w dziedzi­czne władanie rodzinie von Seidlitz.
• 1376 - kardynał Jan z kapituły wrocławskiej konsekruje w Gało­wie pierwszą świątynię.
• 1438 - Śląsk pod panowaniem węgierskim. Potwierdzenie wcześniejszych praw przez króla Albrechta (zwolnienie kościelnych majątków od świadczeń w naturze, pieniądzu czy służbie).

Wojna trzydziestoletnia niszczy i wyludnia Gałów, tak jak wie­le śląskich wsi i posiadłości.

Dopiero w 1687 roku dobra ziemskie i wieś Gałów wracają do ro­dziny von Seidlitz. Zakupił je za cenę 20 tys. talarów baron Hans von Seidlitz. Od tej pory, przez ponad 200 lat, majątek należy do tej rodziny.

Opis miejscowości z 1786 roku wymienia między innymi posiadłość z zamkiem, kościół, dom parafialny, szkołę, karcz­mę oraz kilkanaście warsztatów rzemieślniczych.

W 1840 roku posiadłość obejmuje królewski generał dywizji, Karol Heinrich Ferdynand von Roeder. W rękach rodziny von Roeder Gałów pozostał do 1945 roku. W okolicach Gałowa i majątku uprawiano na skalę przemysłową buraki cukrowe, odstawiając je wąskotorową kolejką do Leśnicy, a dalej do cukrowni w Malczycach. Do tradycji majątku należała także hodowla owiec merynosów (na mięso i wełnę). We wsi pracowało 16 dużych gospodarstw rolnych (10 - 25 ha) i 24 małe.

Typową dla śląskich wsi zabudowę mieszkaniową uzupełniały : budynek szkoły, 2 zajazdy, karczma, dom towarowy, piekarnia i masarnia. Obok kościoła wybudowano dom ludowy.

Forma wsi:
Układ wsi zachował w głównych zarysach swój historyczny charakter ulicówki z niwą domową, z zespołem pałacowym na zamknięciu osi założenia.

Charakter zabudowy:
Zabudowa mieszkalna wsi pochodzi z początku lat 20-tych XX wieku. Nieliczne współczesne domy mieszkalne nie wybiegają gabarytem i wysokością poza starszą zabudowę. Zachowany także został historyczny układ niwy domowej z budynkiem gospodarczym i małym ogródkiem. Wielkim dysonansem w zabudowie wsi jest zespół silosów postawiony przez dyrekcję PGR na terenie dzie­dzińca gospodarczego niweczący historyczną oś widokową na pa­łac. Na terenie dawnego folwarku, Wrocławski Kombinat Paszowy "DOLPASZ" zainstalował mieszalnię pasz.

Zabytki:

• Kościół filialny pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z 1509 roku, przebudowywany w latach 1600, 1725, 1848, 1909 i 1930. Niewielki, otoczony kamiennym murem, położony w cieniu dębów kościół jest jednym z nielicznych zachowanych na Śląsku przykładów wiejskiego, dworskiego budownictwa sakralnego.
  
  Obiekt murowany, jednonawowy, oskarpowany na narożach, z wieżą od zachodu, z trójbocznie zakończonym prezbiterium, nakrytym sklepieniem sieciowym, zachował na elewacjach dekorację sgrafittową, restaurowaną w 1923 roku. We wnętrzu możemy zobaczyć zespół pięciu płyt nagrobnych rodziny von Wolf z około 1600 roku, cztery płyty nagrobne rodziny von Seiditz z około 1600 roku, nie atrybutowane renesansowe i manierystyczne epitafia z piaskowca oraz epitafium Anny Marii von Niebelschietz z około 1630 roku.
  
  Do zabytkowego wyposażenia kościoła należą także barokowe ołtarze i kon­fesjonał z przełomu XVII/XVIII wieku. Z detalu architekto­nicznego zachowały się dwa gotyckie kamienne zworniki oraz renesansowe, piaskowcowe obramienie okna. Przed kościołem barokowa figura św. Jana Nepomucena.
• Pałac z 1874 roku. Pałac w obecnej bryle i wystroju pochodzi z początku XX wieku, z czasów jego ostatniej przebudowy. Pałac wzmiankowany jest w dokumentach sądowych już w 1561 roku. gdzie figuruje jako własność rodziny von Seidlitz. W czasie wojny 30-letniej zamek został zniszczony. Najstarszym przekazem ikonograficznym pałacu jest rycina z około 1780 roku, na której widzimy obiekt założony na planie zbliżonym do podkowy z jednym krótszym ramieniem, z wieżą w północno-wschodnim narożu, z otwartym dziedzińcem wewnętrznym.
  
  Na rysunku można odczytać biegnące dookoła pałacu niskie obwałowanie, obsadzone drzewami. Być może jest to relikt pierwszego, renesansowego obiektu. W ciągu 300 lat istnienia, pałac przechodził kilka przebudów z remontów. w czasie których pałac zmienił swą sylwetę i kostium architektoniczny. Dobudowano skrzydło od strony zachodniej, likwidując wewnętrzny dziedziniec. Wzbogacono bryłę o narożne ganki, przybudówki, zmodernizo­wano wnętrze dostosowując XVIII wieczny pałac do współczes­nych wymagań. Ciekawy jest wystrój elewacji pałacu, łączący w sobie różne cechy stylowe gotyku, renesansu i klasycyzmu, tworząc historyzującą kompozycję architektoniczną.
  
  Pałac należący w latach 70-tych XX wieku do PGR-u w Lutyni, był częściowo zamieszkały, lecz jego stan techniczny pozostawił wiele do życzenia. W roku 1998 nieznany sprawca podpalił w kilku miejscach dach. Dach spłonął doszczętnie, a pałac stał się ruiną w przeciągu kilku godzin. Zarys romantycznego parku otaczającego pałac od południowego-wschodu jest nieczytelny, porośnięty dziką roślinnością, zamieniony w łąkę gospodarską.
• Spichlerz w zespole pałacowym z 1778 roku. Obok znajduje się mauzoleum zbudowane w kształcie eskimoskiego igloo.

Ciekawostki:
W czasie wojen śląskich król pruski Fryderyk Wielki dwukrotnie zatrzymał się w Gałowie, w 1754 i w 1787 roku, gdzie obserwował manewry pruskiej armii. W grudniu 1757 roku, przed bitwą pod Lutynią, pomiędzy Gałowem a Małym Gałowem, stacjonowały wojska austriackie. Historia Gałowa związana jest z rodami von Seidlitzów i von Roederów, których herby rycerskie widnieją na elewacji pałacu i na dawnym spichlerzu. W obrębie murów otaczających kościół, wydzielono miejsce na małą nekropolię rodu Roederów, których granitowe płyty nagrobne zachowały się do dnia dzisiejszego.

Wieś o charakterze rolniczym, mieszkańcy zatrudnieni w miejscowym PGR i dojeżdżający do Wrocławia. Na terenie dawnego folwarku, Wrocławski Kombinat Paszowy "DOLPASZ" zainstalował mieszalnię pasz.
Liczba mieszkańców:
- na dzień 28.06.2012 r. - 508